جغرافیای ادبی و شاخه های آن: معرفی مطالعات نوین بینارشته ای در ادبیات
نویسندگان
چکیده
امروزه مطالعات بین رشته ای در ادبیات مانند دیگر حوزه های علوم انسانی جایگاه ویژه ای یافته است که طبیعتا در پویایی جریان نقد ادبی نیز موثر خواهد افتاد. هدف اصلی مقاله پیش رو، معرفی رشته مطالعاتیِ جغرافیای ادبی است که می توان آن را شکلی از نقد ادبی به شمار آورد. این رشته همانطور که از نامش پیداست حاصل برهم کنش جغرافیا و ادبیات است و پیدایش آن با اهمیت یافتن «فضا» و «مکان» در علوم انسانی ارتباط مستقیم دارد. مطالعات مربوط به «فضا» و «مکان» از دهه 1990 در پژوهش های علوم انسانی برجسته شد و بر همین اساس رشته «جغرافیای ادبی» (literary geography) و شاخه های مختلف آن مانند نقد جغرافیایی (geocriticism)، گردشگری ادبی (literary tourism) و «نقشه نگاری ادبی» (literary cartography) پایه گذاری گردید. در این پژوهش ابتدا مبانی نظری جغرافیای ادبی با تکیه بر مفهوم فضا و مکان طرح می گردد سپس چند شاخه مرتبط با آن معرفی و کاربرد و موقعیت کنونی آن ها در ایران و جهان بررسی می شود؛ در این میان «نقشه نگاری ادبی» به عنوان پیش نیاز جغرافیای ادبی بیش از سایر شاخه ها مورد توجه قرار خواهد گرفت. انجام این پژوهش مستلزم جمع آوری و بررسی منابع متعددی بوده است که برخی از آنها طی مقاله معرفی خواهد شد. جغرافیای ادبی بستر مناسبی را برای تحلیل و بررسی جنبه های متفاوتی از آثار ادبی فراهم می سازد و داده های به دست آمده از آن برای مطالعات ادبی و جامعه شناسی ادبیات سودمند است. بررسی های این مقاله نشان می دهد مکان های جغرافیایی کارکرد ادبی قابل تاملی در آثار ادبی دارند که معمولا از نظر منتقدان ادبی دور می ماند.
منابع مشابه
بررسی شبه ادبیات و انواع ادبی آن
تا چند دههء پیش، پرداختن به شبه ادبیات کاری دشوار و خارج از عرف بود، چون که از منظر ادبیات کلان و شناخته شده، جایی در دانشگاه نداشت و در نتیجه جزو دروس دانشگاهی محسوب نمی شد. اما از سال 1969، که در خصوص عنوان، انواع ادبی و وضعیت آن نشست هایی در فرانسه برگزار شد، بسیاری از مشکلات مرتفع شد و در دانشگاه ها تدریس و تحقیق دربارهء آن ها با جدیت آغاز شد و محققان آثار چندی را ارائه کردند که از خلال آن ...
متن کاملمنطق خوانش ادبی و جایگاه آن در فهم ادبیات
«خوانش» ادبی دارای دو بعد است: اول رویکردها و نظریه‌ها و دوم منطق خوانش. این مقاله درصدد است تا منطق خوانش را، که در تحقیقات و مطالعات ادبی به‌ندرت به عنوان موضوعی مستقل مورد توجه قرار گرفته‌است، تبیین نماید. طرح تحقیق سرفصل‌های زیر را در بر می‌گیرد: 1- معرفی خوانش به عنوان برداشت دیگری از ادبیت متن؛ 2- بررسی شیوه‌های متداول خوانش؛ 3- معرفی خوانش دیالکتیک به عنوان برابرنهاد روش‌های دیگر؛ 4- نقد...
متن کاملماهیت نقد رتوریکی و اهمیت آن در مطالعات ادبی
ادیبان و بلاغیونِ غربی، نظام و ساختارِ بلاغت را از روی اصولِ خطابه و سخنوری نوشتند و از این طریق پیوندِ خطابه را با ادبیات استوار و متمکّن کردند. بدین ترتیب مباحثی که به خطابه اختصاص داشت وارد بلاغت شد و بدین‌‌سان رتوریک در معنای خطابه رفته رفته به رتوریک در معنایِ بلاغت اطلاق شد. مباحثِ رتوریک (= بلاغت حاصل پیوند با خطابه) به تدریج در اواخر قرن نوزدهم و اوایل قرن بیستم به صورت یکی از مهم‌ترین شاخه‌ها...
متن کاملادبیّات تطبیقی و جایگاه آن در آینده مطالعات ادبی
ادبیّات تطبیقی، بهمثابة نگرشی ادبی، تاریخ بسیار پر فراز و نشیبی را تجربه کرده است. گروهی تا مدّت‌ها تفاوت چندانی میان این نگرش و ادبیّات جهان قائل نبودند و حتّی در برهه‌ای از زمان، آنها را در رقابت با یکدیگر می‌پنداشتند. مدّتی از این شرایط نگذشته بود که ادبیّات تطبیقی بهتدریج، بهواسطۀ آنچه بهمنزلة بیثباتی در پایگاه نظری قلمداد می‌شد، مورد انتقاد قرار گرفت. این نظراتِ بهطور عمده سخت‌گیرانه، رو ب...
متن کاملتاریخ ادبیات و جغرافیای ادبی شاعران استان ایلام
این رساله تحت عنوان تاریخ ادبیات و جغرافیای ادبی شاعران استان ایلام شامل سه فصل می باشد . تاریخ ادبیات یکی از شاخه های ادبیات است که با یاری جستن از آن سیر تمدن و فرهنگ و ادب کشور از گذشته های دور تاکنون ، شناسانده می شود. پرداختن به تألیف و تدوین تاریخ ادبیات بومی و محلی از آنجا که تاکنون کمتر به آن پرداخته شده بسیار ضروری می نماید.شناخت و شناسایی چهره های صاحب اثر و شاعران فارسی و کردی سرای م...
15 صفحه اولمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
عنوان ژورنال:
نقد ادبیجلد ۹، شماره ۳۳، صفحات ۷۷-۱۰۸
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023